سبوس برنج

سبوس برنج

سبوس برنج پوشش خارجی دانه‌های برنج است که طی سال‌های اخیر در نقاط مختلف جهان محبوب شده و از خواص بی‌نظیر آن در زمینه‌های گوناگون بهره می‌برند. در این قسمت با هلیو همراه باشید تا با فواید و موارد استفاده سبوس برنج در زیبایی پوست و مو، تناسب اندام و بیماری‌هایی همچون دیابت و کبد چرب آشنا شوید.

خواص سبوس برنج:

• مناسب برای لاغری
• پرکننده صورت
• بسیار مناسب برای بدنسازی
• کاهش فشارخون
• کاهش کلسترول بد خون
• کاهش خطر ابتلا به سرطان
• درمان سنگ کلیه
• تقویت حافظه
• درمان کم خونی
• مناسب برای بیماران دیابتی
• درمان پوکی استخوان
• درمان یبوست
• مرطوب کننده و شفاف کننده پوست صورت 
• تقویت کننده فولیکول های مو و مانع ریزش مو

خواص بی‌نظیر سبوس برنج

سالانه بیش از 600 میلیون تن برنج در سراسر جهان برداشت می شود که بیشتر مواد مغذی آن در سبوس و جوانه برنج نهفته است. سبوس برنج به پوسته خارجی، جنین، لایه آلرون و سلول‌های خارجی چسبیده به آندوسپرم نشاسته‌ای دانه برنج گفته می‌شود که حاوی مقادیر بالای مواد مغذی است.

در بسیاری از کشورهای دنیا به دلیل گسترده بودن خواص سبوس برنج، برنج سبوسدار را در وعده غذایی خود قرار می‌دهند ولی در کشور ما گرایش مردم بیشتر به سمت مصرف برنج سفید است. اما لازم است بدانیم که برنج قهوه‌ای یا همان برنج سبوس‌دار نیز درای ارزش غذایی و خواص درمانی فراوانی است، به طوریکه مصرف سبوس برنج به تنهایی و به عنوان چاشنی غذاها می‌تواند برای سلامت بدن و تامین املاح، مواد معدنی و ویتامین‌های مورد نیاز بدن بسیار مفید باشد.

باعث لاغری

فیبر فراوان در سبوس برنج اشتهای خوردن را در شخص کاهش می‌دهد و مانع از پرخوری می‌شود که در نهایت سبب لاغری فرد می‌گردد. برای لاغری لازم است در روز ۱۰ گرم سبوس برنج را در یک لیوان آب یا آب میوه مخلوط و میل کنید.

یا یک قاشق غذا خوری سبوس برنج را در داخل یک کاسه ماست بریزید و خوب هم بزنید و ده دقیقه قبل از ناهار و شام میل کنید.این کار باعث چربی سوزی ،لاغری و اندامی مطلوب می‌شود.

در ضمن می‌توانید یک قاشق غذاخوری پودر سبوس برنج را در یک فنجان شیر گرم مخلوط کرده و ده دقیقه قبل از صبحانه میل بفرمایید که باعث شورو نشاط و لاغری شخص هم می‌شود.

پرشدن صورت

وجود مواد نشاسته ای فراوان در سبوس برنج به چاقی چهره شخص کمک شایانی می‌کند.

بسیار مناسب برای بدنسازی

ویتامین B₆ و پروتئین موجوددر سبوس برنج انرژی لازم را برای ورزشکاران در تمرینات ورزشی فراهم می‌کنند و باعث تقویت عضلات می‌شوند.

کاهش فشارخون

پتاسیم و فیبر موجود در سبوس برنج به تقلیل فشار خون در شخص کمک زیادی می کند.

کاهش کلسترول بدخون

وجود آنتی اکسیدان‌ها و فیبر موجود در سبوس برنج، کلسترول بالای خون را کاهش می‌دهند و مانع از اختلالات قلبی می‌شوند. برای این کار لازم است ۱۲ تا ۸۴ گرم سبوس در روز مصرف شود.

کاهش سرطان

سبوس برنج با داشتن ویتامین E و آنتی اکسیدان فراوان مانع از بروز سرطان می شود و سلول های سرطانی را از بین می برد.

مفید برای درمان سنگ کلیه

فیتیک اسید موجود در سبوس باعث می شود که جذب کلسیم از روده کاهش یابد و این عمل خطر ابتلاء به سنگ کلیه را کم می کند.برای درمان سنگ کلیه ضروری است ۱۰ گرم سبوس دوبار در روز به مدت ۳ تا ۵ سال مصرف شود.

تقویت حافظه

وجود ویتامین های B₅ و B₆ و منگنز در سبوس به بهبود عملکرد مغز کمک زیادی می‌کنند و خطر ابتلاء به آلزایمر، زوال عقل و فراموشی را کاهش می‌دهند.

درمان کم‌خونی

وجود آهن و ویتامین های B  در سبوس به افزایش میزان گلبول‌های قرمز خون کمک و کم‌خونی را برطرف می‌کنند.

مفید برای بیماران دیابتی

وجود فیبر و فیتوسترول‌ها در سبوس برنج درکنترل قند خون و کاهش آن در افراد مبتلاء به دیابت نوع ۲ خیلی موثرند.

درمان پوکی استخوان

وجود مواد معدنی فراوان چون منگنز و فسفر در سبوس به درمان پوکی استخوان بخصوص در دوران یائسگی، کمک زیادی می‌کند.

درمان یبوست

وجود فیبر فراوان در سبوس برنج به بهبودی حرکات روده کمک زیادی می‌کند و سبب درمان یبوست می‌شود.

مرطوب‌کننده و شفاف‌کننده پوست صورت و تقویت‌کننده فولیکول‌های مو و مانع ریزش مو

وجود ویتامین E و مقادیر زیاد آنتی اکسیدان‌ها در سبوس باعث مرطوب شدن پوست می‌شود و از خشک شدن پوست در زمستان جلوگیری می‎‌کند.

یا سبوس برنج با داشتن مواد معدنی فراوان و ویتامین‌ها باعث پاکسازی پوست، روش شدن آن و درمان لکه‌های پوستی می‌گردد و یا با داشتن آهن و مس به گردش خون در پوست سر کمک کرده و با تقویت فولیکول‌های مو سبب رشد آن می‌شود.

در ضمن ویتامین B5 موجود در سبوس پیاز مو را تحریک کرده و مانع از سفید شدن و ریزش مو می‌شود و حتی به تدریج موهای سفید را به مشکی تبدیل کرده و سبب رشد و رویش دوباره موها می‌شود.

طریقه مصرف

• هر صبح ناشتا یک قاشق غذاخوری سبوس را در یک لیوان شیر مخلوط و در صورت تمایل همراه کمی عسل شیرین کرده و میل نمایید.
• یک قاشق غذاخوری سبوس برنج به همراه یک لیوان آب میوه طبیعی در صورت امکان آب مرکبات مخلوط و میل نمایید.
• سبوس برنج را در زمان پخت برنج اضافه نموده و یا در چاشنی‌های غذایی از قبیل ماست، سوپ و غیره استفاده نمایید.
• یک یا دو پیمانه متوسط (قاشق) سبوس را یک تا سه مرتبه در روز در فواصل زمانی مشخص، همراه با نوشیدنی‌های ولرم (آب، شیر، آب میوه و ...) عسل، ماست و ... رقیق یا حل نموده و یا به صورت دمنوش استفاده نمایید.
• در تهیه انواع کیک، کوکو، کتلت، سوپ، خورشت، سالاد و ... به میزان دلخواه استفاده نمایید.

مواد موجود در سبوس برنج

• املاح معدنی
• آهن
• منگنز
• فلور
• ید
• پرو ویتامین A-E-PP-B6-B5-B2-B1

ارزش غذایی سبوس برنج

مواد مغذی موجود در 100 گرم سبوس برنج به صورت زیر است:

• کالری: 246
• چربی: 7 گرم
• کربوهیدرات: 66 گرم
• فیبر: 15 گرم
• شکر: 1.5 گرم
• پروتئین: 17 گرم

تاثیر سبوس برنج بر پوست و مو

- ویتامین B5 موجود در آن موجب تحریک پیاز مو شده و از سفید شدن و ریزش مو جلوگیری کرده و هم چنین به مرور زمان موهای سفید را مشکی کرده و موجب رویش مجدد موها می‌شود.

- سبوس برنج مقادیر بالای آهن و مس دارد که به بهبود گردش خون در پوست سر کمک کرده و با تقوی فولیکول‌های مو باعث افزایش رشد مو می‌شود.

- ویتامین E آنتی اکسیدانی قوی است که ضمن حفظ رطوبت پوست از چروک شدن آن و پیری زودرس پیش‌گیری می‌کند.

- سبوس برنج حاوی مقادیر بالای مواد نشاسته‌ای است و در طب سنتی گفته می‌شود که مصرف آن می‌تواند باعث چاقی صورت شود.

سلامت استخوان‌ها با مصرف سبوس برنج

منگنز و فسفر دو ماده معدنی ضروری بدن هستند. برای داشتن استخوان‌های سالم به این دو ماده با ارزش نیاز داریم. فسفر به محکم شدن بافت استخوان کمک می‌کند و منگنز به تولید کلاژن که در انعطاف پذیری استخوان‌ها مؤثر است، کمک می‌کند. مصرف یک قاشق غذاخوری سبوس برنج یا روغن آن تمام نیاز روزانه‌ی بدن به این مواد معدنی را برطرف خواهد کرد.

مقادیر بالای فیبر موجود در سبوس برنج باعث کاهش اشتها شده و با جلوگیری از پرخوری به لاغری و کاهش وزن افراد کمک می‌کند. تحقیقات نشان داده که مقادیر بالای آنتی اکسیدان‌های موجود در سبوس برنج با افزایش متابولیسم بدن باعث لاغری و کاهش وزن می‌شوند. مصرف سبوس برنج لاغری و داشتن اندامی دلخواه را طی مدت زمانی به شما هدیه می‌دهد.

عضله سازی

سبوس برنج سرشار از مواد مغذی از جمله فیبر، آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین E، ویتامین‌های B، اسیدهای چرب ضروری، پروتئین، نشاسته و مواد معدنی مختلف می‌باشد که آن‌را به یکی از اصلی‌ترین مواد در برنامه غذایی ورزشکاران و بدنسازی تبدیل کرده است.

مقادیر بالای ویتامین B6 موجود در سبوس برنج به افزایش انرژی ورزشکاران و بدنسازان در تمرینات بدنسازی کمک می‌کند. همچنین مقادیر قابل توجه پروتئین موجود در سبوس برنج باعث تقویت عضلات و بهبود عضله سازی در بدنسازی می‌شود.

درمان کبد چرب با سبوس برنج

مواد مغذی موجود در سبوس برنج از جمله اینوزیتول، روغن برنج، اسید فولیک، گاما اوریزانول، استرول‌های گیاهی و غیره به درمان بیماری‌های مزمن همچون سرطان، کبد چرب و بیماری‌های قلبی کمک می‌کند.

پاک‌سازی خون

سبوس برنج منبع خوبی برای تأمین آهن و منیزیم بدن خواهد بود. منیزیم باعث تقویت ارتباط سلول‌ها، و آهن منجر به تولید گلبول‌های قرمز می‌شود که به انتقال اکسیژن کمک می‌کند. سبوس برنج سرشار از ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان‌ها و مواد مغذی فراوان است که مصرف آن روفیل‌های لیپید پلاسما را بهبود بخشیده و به کاهش کلسترول پلاسما و تری گلیسیرید و افزایش کلسترول خوب در بدن کمک می‌کند و باعث کاهش کلسترل بد خون می‌شود. بنابراین سلامت قلب را نیز بهبود می‌بخشد.

بهبود گوارش با مصرف سبوس برنج

گفته شده فیبر موجود در سبوس برنج 10 برابر بیشتر از اسفناج است و این ماده غذایی یکی از غنی ترین منابع فیبر می‌باشد که به تنظیم حرکات روده کمک کرده و برای درمان اختلالات روده همچون یبوست، نفخ و گاز روده مفید می‌باشد. همچنین سبوس برنج از تشکیل سنگ کلیه پیشگیری کرده و خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش می‌دهد.

تقویت حافظه

مقادیر بالای منگنز موجود در سبوس برنج به بهبود عملکرد مغز کمک می‌کند. همچنین ویتامین های B5 و B6 موجود در سبوس برنج باعث تقویت حافظه شده و خطر ابتلا به زوال عقل را کاهش می‌دهند.

- از روغن سبوس برنج در آشپزی و به عنوان روغن سرخ‌کردنی می‌توان استفاده کرد.

- سبوس برنج در قنادی‌ها و برای درست کردن شیرینی، نان، بیسکویت و کوکی‌ها به کار می‌رود.

- همچنین سبوس برنج را برای تهیه سوپ سبوس برنج و سبوس برنج دم کرده استفاده می‌کنند.

- با ترکیب یک قاشق سبوس برنج و 200 میلی لیتر شیر می‌توان نوشیدنی خوشمزه‌ای درست کرد.

- برای آماده کردن سبوس برنج کافیست تابه بدون روغن را روی حرارت گذاشته و سبوس را به مدت 2 تا 3 دقیقه درون آن تفت دهید تا زمانی که عطر آن در فضا پخش شود، مراقب باشید که سبوس‌ها نسوزند.

- سبوس برنج به دست آمده از این روش را می‌توانید تا 10 روز در یخچال نگهداری کنید.

در مصرف سبوس برنج زیاده روی نکنید

سبوس برنج همان طور که خواص متعدد و مفیدی دارد، اما چنانچه بیش از اندازه مصرف شود، می‌تواند مشکل‌ساز شود:

- اگر میزان مصرف سبوس از حد اعتدال خارج شود باعث افزایش بیش از حد حرکات روده، ناراحتی های معده و تولید گاز روده می‌شود.

- افراد مبتلا به مشکلات گوارشی همچون چسبندگی، زخم‌های روده، هضم کند و انسداد دستگاه گوارش نباید از سبوس برنج استفاده کنند.

- تاکنون مطالعات جامعی در زمینه مضرات سبوس برنج برای زنان باردار، مادران شیرده و کودکان منتشر نشده بنابراین توصیه می‌شود این افراد از مصرف زیاد سبوس برنج خودداری کنند.

- سبوس برنج در برخی افراد باعث ایجاد واکنش‌های آلرژیک می‌شود که با خارش و قرمزی پوست مشخص می‌شود.

- به دلیل مقدار زیاد فیبر موجود در سبوس برنج، این ماده غذایی می‌تواند در کاهش اثر دارو نقش زیادی داشته باشد بنابراین ممکن است اثر بخشی دارو را کاهش دهد. برای جلوگیری از این تداخل دارویی سبوس را با فاصله حداقل یک ساعت پس از خوردن دارو‌ها مصرف کنید.

نکات مهم در تهیه و نگهداری سبوس برنج

هنگام خرید سبوس برنج مطمئن شوید از آفت کش برای تولید برنج آن‌ها استفاده نشده باشد. سبوس برنج به راحتی اکسید می شود و به همین دلیل باید از تازه ترین سبوس برنج استفاده کنید، توصیه می‌شود قبل از مصرف سبوس و پودر آن به تاریخ انقضای آن توجه داشته باشید.

گردآوری: بخش سلامت بیتوته